Bron: Groen Traineeship
Glocal? Dat is de samenvoeging van global en local – een term die laat zien hoe nauw lokaal en globaal met elkaar verbonden zijn in ons voedselsysteem. Van 25 t/m 28 augustus verbleven de trainees van ‘Glocal Food Fighters’ op het prachtige Landgoed Zonheuvel. Hun missie? Leren over ons voedselsysteem en ontdekken hoe zij in hun eigen omgeving bij kunnen dragen aan een gezondere, eerlijkere en duurzamere wereld.
We spraken met Elise, Jona & Esmée over hoe het traineeship hun kijk op voedsel en duurzaamheid heeft veranderd en welke stappen zij sindsdien hebben gezet.
Elise studeerde Future Planet Studies, met een focus op de sociale en politieke kanten van klimaatverandering. ‘Het leek me interessant om bezig te gaan met het voedselsysteem en de rol die duurzaamheid daarin speelt’, vertelt ze.
Voor Jona sloot het traineeship goed aan bij haar studie Voeding & Gezondheid aan de WUR. Ze houdt zich veel bezig met het thema food system transformation – de transitie naar een eerlijker, duurzamer en gezonder voedselsysteem.
Esmée volgde een master Publiek Management. Ze werkte aan vraagstukken in het publieke domein, maar haar interesse in het voedselsysteem groeide tijdens een reis naar Noorwegen waar ze werkte op een biologische community farm.
Esmée: ‘Doordat ik op die biologische community farm het hele proces van voedselproductie van dichtbij meemaakte, zoals aardappelen en groenten oogsten, ging ik er meer over nadenken. Het is eigenlijk heel arbeidsintensief, het verbouwen van ons eten. Ik ging ook meer nadenken over het duurzaamheidsaspect van ons voedselsysteem. Wat zit daar nog meer achter?’
Inspiratie vanuit de sector
De trainees lieten zich inspireren door CEO’s van toonaangevende bedrijven. ‘Ik vond het bijzonder dat zij tijd maakten in hun drukke levens om voor ons naar Landgoed Zonheuvel af te reizen’, zegt Jona. Zo gaf Volkert Engelsman, die 35 jaar actief was als ondernemer in de biologische groenten- en fruitteelt in Europa, een lezing over zijn ervaring in biologisch eten en de dynamiek rondom samenwerkingen met supermarkten. ‘Hij heeft een heel gepassioneerde en tegelijk gewaagde houding. Hij durft pijnpunten bloot te leggen en daar tegenin te gaan’, vertelt Esmée.
Ook de lezing van Marjolein Brasz, CEO van Foodvalley, maakte indruk. Zij legde uit hoe vraag en aanbod op elkaar afgestemd kunnen worden in de foodbranche. ‘Ik vond het heel interessant om een bedrijfseconomische benadering op het voedselvraagstuk te horen. Zij was als persoon oprecht geïnteresseerd in ons en wist iedereen te raken op een manier’, vertelt Esmée. ‘Normaal ben ik vrij snel afgehaakt als iemand vanuit de businesskant komt, omdat ik vrees voor greenwashing, maar zij was een fijne spreker. Zulke mensen zijn echt nodig om het voedselsysteem van binnenuit te veranderen’, vult Elise aan
Ontbijtgesprekken
Het traineeship eindigde met een workshop tijdens het Christelijk Sociaal Congres. De trainees deelden wat ze hadden geleerd en gingen met de gasten in gesprek over hun ontbijt. Zo sprak Jona een vrouwelijke buschauffeur. ‘Zij had er nog nooit bewust over nagedacht of iets plantaardige of dierlijke eiwitten bevat, zoals de kwark die ze iedere dag eet.’
Esmée benadrukt dat verandering begint bij bewustwording. ‘Bij de één duurt het langer dan bij de ander. Sommige mensen dachten al enigszins na over wat ze aten, anderen stonden er helemaal niet bij stil. Als iemand zich realiseert dat het ook anders kan, zet dat in ieder geval aan het denken.
Bonen in taarten
Ook na het traineeship blijven de trainees actief bezig. Ze bedachten initiatieven om binnen hun eigen omgeving impact te maken. ‘Ik werk als receptioniste, en daar gooien we veel koffiebonen weg. Ik probeer ervoor te zorgen dat deze bonen in de toekomst kunnen worden hergebruikt als voedingsbodem voor oesterzwammen.’, vertelt Jona. Samen met Elise gaat ze aan de slag met de Instagram pagina van Glocal Food Fighters. ‘We willen mensen inspireren om meer biologisch en plantaardig te gaan eten’, legt Jona uit.
Elise vult aan: ‘Ik heb mijn liefde voor bakken weer teruggevonden’. Ze wil graag bijdragen aan Bean Meal, een week in februari rond peulvruchten van Nederlandse bodem. ‘Ik experimenteer nu met het verwerken van bonen in taarten en maak daar recepten voor. Bij de avondmaaltijd krijg je vaak maar de helft van je benodigde eiwitten binnen. Ik wil laten zien dat plantaardige eiwitten ook in tussendoortjes lekker kunnen zijn.’
Esmée organiseert binnenkort samen met een andere trainee een Duurzame Dialogen Diner, waar zij zelf een plantaardig menu bereiden. ‘We nodigen mensen uit verschillende hoeken uit, zodat er een interessante discussie kan plaatsvinden. Het doel van de avond is om mensen bewust te maken over het voedselsysteem. En misschien wakkeren we zo wel een vuurtje aan om in de toekomst andere keuzes te maken in hun eetpatroon.’
Een zaadje geplant voor de toekomst
Alle drie de trainees zijn geïnspireerd om zich verder in het onderwerp te verdiepen. ‘Ik hield me al veel bezig met het thema duurzaamheid, maar mijn interesse in de voedingsindustrie is echt gegroeid. Misschien ga ik nu wel een master volgen in voedsel en duurzaamheid’, vertelt Elise.
Esmée heeft ons na het interview laten weten dat ze een nieuwe baan heeft bij GreenDish. Zij helpen overheden, zorginstellingen, cateraars en restaurants bij de transitie naar een gezond en duurzaam voedselaanbod.
Voor Jona bracht het traineeship vooral hernieuwde motivatie in de zoektocht naar een baan. ‘Ik geef niet op om me in te zetten voor een mooier en duurzamer voedselsysteem. Iemand zei me tijdens het traineeship: “hoe gepassioneerd jij over het voedselsysteem praat, heeft mij ook weer geïnspireerd.” Het is heel mooi om van iemand anders te horen dat waar jij voor staat en wat je belangrijk vindt écht doordringt tot anderen en dat je daar niet alleen in staat.’
Groen Traineeship is onderdeel van de Maatschappelijke Diensttijd (MDT).